Η καλλιέργεια του λεμονιού !!!

Η λεμονιά ανήκει στην οικογένεια των ρυτοειδών.
Στην Ελλάδα, η κυριότερη ποικιλία είναι η Μαγληνή, η οποία έχει πολλές ομοιότητες με την ιταλική ποικιλία Femminelo.
Η Ελληνική ποικιλία είναι αρκετά παραγωγική αλλά ευαίσθητη στη κορυφοξήρα. Ο καρπός της είναι μεσαίου μεγέθους με λείο και λεπτό φλοιό και ωριμάζει νωρίς το φθινόπωρο. Θεωρείται ότι είναι καλή ποικιλία και αποτελεί τη βάση της παραγωγής λεμονιών της Ελλάδας αφού αποτελεί το 55% της συνολικής παραγωγής.

Ακολουθεί σε μέγεθος παραγωγής η Καρυστινή, ποικιλία χωρίς αγκάθια και με μέτρια ανθεκτικότητα στη κορυφοξήρα. Ο καρπός της είναι καλής ποιότητας, πλούσιος σε χυμό με όξινη γεύση και ο φλοιός είναι τραχύς και μετρίου πάχους. Ωριμάζει από τα τέλη φθινοπώρου μέχρι και τις αρχές άνοιξης. Περιλαμβάνει το 20% της συνολικής παραγωγής λεμονιών στην Ελλάδα.

Πολύ καλή ποικιλία είναι η Εύρηκα ή Eureka, όπου το δένδρο δεν έχει καθόλου αγκάθια και οι καρποί της ωριμάζουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και βασικά την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Μια άλλη ποικιλία που ο καρπός της μοιάζει με τον καρπό της Εύρηκα είναι η Libson, με τη διαφορά ότι αυτή έχει αγκάθια. Ο καρπός της περιέχει μεγάλες ποσότητες κιτρικού οξέος και παρουσιάζει μεγάλη περίοδο ωρίμανσης των καρπών.

Στη Κρήτη, γνωστή είναι η ποικιλία Κιτρολεμονιά, με μεγάλο καρπό, παχύ φλοιό και λίγα οξέα. Χρησιμοποιείται βασικά στη ζαχαροπλαστική. Ακόμη, στην Κρήτη υπάρχει και η ποικιλία Ζαμπετάκη, δημοφιλής και στη Πελοπόννησο.

Τα τελευταία χρόνια έγινε δημοφιλής και η Αδαμοπούλου που έχει ομοιότητες με τη ποικιλία Libson. Η ποικιλία Αδαμοπούλου είναι ιδιαίτερα παραγωγική, αντέχει στη κορυφοξήρα και προορίζεται για τη παραγωγή καλοκαιρινού λεμονιού. Ο καρπός της είναι μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, ο φλοιός είναι παχύς με επιφάνεια τραχεία.

Στην Κύπρο, ενδιαφέρον παρουσιάζει η ποικιλία Λάπηθος, η οποία έχει ομοιότητες με τη Libson και είναι ανθεκτική στη κορυφοξήρα.

Τέλος, στις Ελληνικές ποικιλίες συμπεριλαμβάνεται κα η Μικρόκαρπη Χίου ή αλλιώς γνωστή και σαν “Λεμονάκι της Χίου”.

Υπάρχουν Ισπανικές ποικιλίες όπως: Fino και Verna.

Υπάρχουν Ιταλικές ποικιλίες όπως: Lunario, Monachello, Interdonato και Femminelo.

Η λεμονιά χρειάζεται κλίμα θερμό και υγρό με μαλακό χειμώνα, όπου η θερμοκρασία δεν πέφτει κάτω από τους 0 βαθμούς Κελσίου. Στους -2 βαθμούς Κελσίου τα άνθη, οι νεαροί βλαστοί και οι καρποί καταστρέφονται ενώ στους -5 βαθμούς Κελσίου καταστρέφονται οι καρποί και οι βλαστοί μεγαλύτερης ηλικίας. Στους -10 βαθμούς Κελσίου πλέον τα δέντρα της λεμονιάς νεκρώνονται. Ακόμη, η λεμονιά επηρεάζεται από τους δυνατούς ανέμους και για αυτό προτείνεται η κατασκευή ενός ανεμοφράκτη, όπου υπάρχει η δυνατότητα.

Χρειάζεται ελαφρύ αλλά παράλληλα και γόνιμο έδαφος που να αερίζεται ικανοποιητικά.

Η λεμονιά πολλαπλασιάζεται τις περισσότερες φορές με εμβολιασμό σε κατάλληλα υποκείμενα αλλά και με μοσχεύματα.

Όσον αφορά τον εμβολιασμό, οι κατάλληλες περίοδοι είναι Μάρτιος-Απρίλιος και Σεπτέμβριος-Οκτώβριος και η μέθοδος είναι το αναστραμμένο ή όρθιο Τ.

Τα μοσχεύματα λεμονιάς ριζοβολούν εύκολα, το μήκος τους κυμαίνεται κοντά στα 15 εκατοστά, λαμβάνονται από καλά αναπτυγμένους βλαστούς και πρέπει να έχουν 3-4 καλούς οφθαλμούς.

Η ορθή απόσταση για φύτευση λεμονιάς σε κήπο κυμαίνεται στα 7 μέτρα περίπου και η καταλληλότερη εποχή είναι η άνοιξη, όταν έχει περάσει ολοκληρωτικά ο κίνδυνος παγετού. Σε πρώτη φάση ο καλλιεργητής θα πρέπει να σκάψει έναν λάκκο με πλάτος αρκετά μεγάλο και βάθος μέχρι μία φορά μεγαλύτερο από το ύψος της. Αν επιθυμεί ο καλλιεργητής μπορεί να προσθέσει και οργανικό λίπασμα και στη συνέχεια να γεμίσει τον λάκκο με το χώμα μέχρι να φτάσει το ύψος του εδάφους. Το δενδρύλλιο αφότου φυτευτεί χρειάζεται υποστήριξη και ο κορμός προστασία από τα τρωκτικά και τον ήλιο. Τις περισσότερες φορές περιβάλλεται από λευκό ειδικό χαρτί με τη μορφή του κυλίνδρου.

Το πιο συνηθισμένο σχήμα στη λεμονιά είναι το κύπελλο με 3-5 βραχίονες. Εφόσον επιλεγούν οι κύριοι βραχίονες, κλαδεύονται ελαφρώς για να εισέλθει το δένδρο με γρήγορους ρυθμούς σε καρποφορία. Η λεμονιά κλαδεύεται κάθε 2 έτη. Σε κάποιες ποικιλίες όπως η Αδαμοπούλου και η Libson το κλάδεμα πραγματοποιείται ύστερα από τη συγκομιδή, Ιανουάριο-Φεβρουάριο, ενώ όψιμες ποικιλίες γίνεται να κλαδευτούν και με τους καρπούς σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Καλύτερα όμως αυτό να γίνεται άνοιξη-καλοκαίρι όταν η παραγωγή όψιμων λεμονιών έχει ελαττωθεί.

Κάτι άλλο που πάντα πρέπει να το λαμβάνει σοβαρά υπόψη του ο καλλιεργητής είναι ότι στις τομές του κλαδέματος πραγματοποιείται επάλειψη με αλοιφή κλαδέματος ή μαστίχα. Ακόμη, ο καλλιεργητής μπορεί και από μόνος του να φτιάξει αλοιφή με μίγμα ασβεστίου, θειικού χαλκού και θειϊκού σιδήρου, ή μίγμα υγρής ασφάλτου σε ανάμιξη με λινέλαιο.

Η λεμονιά είναι επιπολαιόριζο δένδρο που σημαίνει ότι οι ρίζες του δεν φτάνουν σε πολύ μεγάλο βάθος με συνέπεια η άρδευση να πρέπει να πραγματοποιείται συχνά και με ποσότητα νερού τόση όση να καλύπτεται το 1 μέτρο βάθος. Τα νεαρά δένδρα καλό είναι να ποτίζονται περίπου 3 φορές την εβδομάδα ενώ τα δένδρα μεγαλύτερης ηλικίας χρειάζονται λιγότερες φορές πότισμα, κάθε 8 ημέρες το καλοκαίρι και τον χειμώνα ακόμη λιγότερες φορές.

Η λεμονιά μπορεί να αναπτυχθεί και σε γλάστρα εφόσον υπάρχουν νάνες ποικιλίες που φτάνουν μέχρι τα 2 μέτρα. Αρχικά πρέπει να αγοραστεί μία γλάστρα, με όσο γίνεται μεγαλύτερη διάμετρο, να μπει φυτόχωμα – περίπου μέχρι το μισό ύψος της γλάστρας – και κάποια ποσότητα λιπάσματος, να τοποθετηθεί το δενδρύλλιο και να συμπληρωθεί με χώμα μέχρι πάνω, στο χείλος της γλάστρας. Για καλύτερα αποτελέσματα, στο κάτω μέρος της γλάστρας θα πρέπει να ανοιχθεί μια τρύπα για καλύτερη στράγγιση όμως και για να μην απομακρύνεται και το χώμα, να τοποθετηθεί μόνιμα ένα κομμάτι ύφασμα ανάμεσα από τη γλάστρα και από το πιατάκι, όπως γίνεται και για τη πορτοκαλιά.

Η λεμονιά στη γλάστρα πρέπει να ποτίζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα αλλά θα ήταν ορθό το πότισμα να πραγματοποιείται με γνώμονα τη θερμοκρασία και την αποστράγγιση του χώματος. Όσον αφορά τη λίπανση, αυτή πρέπει να γίνεται κάθε 2-3 βδομάδες και το λίπασμα επιβάλλεται να είναι πλούσιο στα αναγκαία ιχνοστοιχεία καθώς και σε άζωτο.

Οι ανάγκες σε λίπανση διαφέρουν από εποχή σε εποχή και από έδαφος σε έδαφος. Τη δεκαετία 2000-2010 υπήρχε η νοοτροπία να χρησιμοποιούνται μικτά λιπάσματα μαζί με συμπληρωματικό αζωτούχο λίπασμα, όπως η ουρία, η θειική αμμωνία, η νιτρική αμμωνία κλπ. Αυτό γινόταν επαναλαμβανόμενα με συνέπεια να χαλάσει η ποιότητα των καρπών όχι μονάχα της λεμονιάς αλλά όλων των εσπεριδοειδών. Κατά τη διαδικασία της φύτευσης σε κάθε δέντρο προστίθεται μέσα στο λάκκο φύτευσης λίπασμα αναλογίας 1:3:2, με ιχνοστοιχεία, σε ποσότητα που κυμαίνεται από 100 μέχρι και 250 γραμμάρια ανά δέντρο, ανάλογα με την ανάπτυξη του και το μέγεθος του λάκκου.

Τον χειμώνα χορηγείται ποσότητα περίπου 750 γραμμαρίων λίπασμα κοκκώδες ανά δέντρο, αναλογίας 1:1:2 σε όλη την επιφάνεια προβολής της κόμης του δέντρου.
Επιφανειακά, γίνεται να προστεθούν πολλές μικρές δόσεις υδατοδιαλυτού λιπάσματος αναλογίας 4:1:2 με ιχνοστοιχεία σε συνολική ποσότητα περίπου 1750 γραμμαρίων ανά δέντρο και ανά καλλιεργητική περίοδο, δηλαδή Μάρτιο-Οκτώβρη.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λεμονιά και τις ασθένειες που την απειλούν, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθύνονται στους τοπικούς γεωπόνους της περιοχής τους.
http://www.ecotimes.gr